**แก้ววิเศษหรืออัญมณีมงคล 24 ดวง**

   จากสภาพภูมิศาสตร์ของสถานที่ตั้งอาณาจักรล้านนาโบราณ ซึ่ถูกโอบล้อมไปด้วยป่าเขาได้ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชาวพื้นเมืองเป็นอย่างมาก เนื่องจากมีความเสี่ยงต่อภัยอันตรายที่มีอยู่รอบตัวค่อนข้างสูง ไม่ว่าจะเป็นภัยที่เกิดจากการทำสงคราม ภัยจากสัตว์ป่าน้อยใหญ่นานาชนิด อีกทั้งภัยที่เชื่อกันว่าเกิดจากอาถรรพ์ของภูติผีปีศาจและอาเภทต่างๆจนนำไปสู่การแสวงหาสิ่งยึดเหนี่ยวทางจิตใจ ซึ่งเป็นวัตถุที่มีความลี้ลับมหัศจรรย์ในตัวเองสามารถคุ้มครองป้องกันภัยจากอาถรรพ์ร้ายและอันตรายต่างๆได้เพราะเป็นของศักดิ์สิทธิ์ที่เกิดจากการดลบันดาลของเทพยาดาอารักษ์ ซึ่งได้แก่วัตถุจำพวกเครื่องรางของขลังประเภทที่เป็นหินหรือแร่บางชนิด ที่เกิดขึ้นเองในพืชและสัตว์หรือที่เรียกกันว่า"คต"รวมทั้งแร่ธาตุศักดิ์สิทธิ์บางอย่างที่มีอยู่ในธรรมชาติเรียกกันว่า"เป๊ก"หรือ"เหล็กไหล"เป็นต้น นอกจากของศักดิ์สิทธิ์ตามที่ได้กล่าวมาแล้วยังได้รวมไปถึงแก้ววิเศษหรืออัญมณีมงคล 24 ชนิดอีกด้วยโดยชาวล้านนาเชื่อถือกันว่า อัญมณีมงคลทั้ง 24 ชนิดนี้มีอานุภาพมาก สามารถคุ้มครอง ป้องกันภยันตรายให้กับผูถ้ที่ได้ครอบครองหรือสวมใส่ อีกทั้งยังสามารถบันดาลให้เกิดโชคลาภ ความสุข ยศฐาบรรดาศักดิ์ เกียรติยศ ชื่อเสียง ตลอดจนทรัพย์สินเงินทองให้เพิ่มพูนมั่งคั่งยิ่งขึ้น ซึ่งโบราณจารย์ได้ผูกเป็นคำกลอน อธิบายคุณลักษณ์ต่างๆของแก้ววิเศษหรืออัญมณีมงคลทั้ง 24 ชนิดไว้ดังนี้

    แก้วมงคลสมัยเก่า  อาจารย์เจ้าแบ่งไว้ 9 ประการ

แก้วดีมีอยู่มากมาย  แก้ววิเศษแท้มี 24 ดวง

คนใดควงเป็นหวนสุบมือ  ได้ถือเทื้อขวัญถุงเป็นหื้อหมั้น

บ่ อึบอยากกลั้นสิ่งอันใด  เงินคำจะไหลมาสู่เจ้า

จักอยู่สุขเนื้อเย็นใจ  ข้าวของเงินทองมารอม

    จตุวีสติ แก้วหยาดฟ้า  ลงมา 24 ดวงสู่โขงเขตห้อง

จากเทศท้องเมืองอินทร์  คือ"แก้วมหานิลไชยโชค"

ลักษณะโฉลกถูกชะตา  "แก้ววิฑูรย์"เลิศแล้ว

วิเศษแก้วอุทุมพร  เนระจังกรวิเศษ

"แก้วผักตบเทศ"มงคล  "วิฑูรย์ฝนแสนห่า"

ข้าศึกล่าหนีใกล  "มรกต"ใสยอดเต้า

มียศทั่วท้าวมูลมา  "สุริยะประภา"วิเศษ

วุฒิเทศนานา  "แก้วประภาชมชื่น"

ข้าวของตื่นไหลมา  "วชินะเป๊กพรหมสามหน้า"

ยศทั่วฟ้าเหลือหลาย  "วิฑูรย์ขนทราย"งามแผ้ว

วิเศษแก้วเทศบานงาน  "แก้วปทัมราค"คานชมช้อย

ควรค่าร้อยคำแดง  "จันทะแพงค่าหมื่น"

"แก้วสุริยชื่น"ปากยำ  "มหานิลทรายคำ"กิน บ่ เสี้ยง

เหล็กขี้เหมี้ยงเกิดเป็นคำ  "แก้วพระญาอินสวร"ผินผันโลก

แสนอโศกว่ายหัวลง  วิฑูรย์องค์วิเศษ

"ขนบุ้งเทศ"ไหมสน  "ก๊อแดง"ประจญปราบแท้

ข้าศึกแลหนีไกล  "แก้วสีพลีใส"สะอาด

ข่ามหน้าไม้นาดเป็นกระจวน  "ปทัมก่าน"มวลวิเศษ

"วิฑูรย์เทศ"สุขเกษม  "วิฑูรย์ดีผิวเผือก"

น้ำค้างเกิดปลายเขา  รัตนาเลาเลิศแล้ว

ชื่อว่า"แก้วหมอกมุงเมือง"  ฤทธิ์เรืองล้ำเลิศ

น้ำผึ้งเกิดเป็นดี"เนระกันตี"  "มหามธุกันตี"ใส บ่ เศร้า

ยศทั่วท้าวปราบชมพู  "อินทนิล"แก้วเผือกงามผ่านแผ้ว

ยอมหื้อแล้วมโนใจผู้ข้า  เป็นรัตนาแก้ว ไธ้ 24 ดวง แลนา....

อ้างอิง:www.sri.cmu.acth/maeyinglanna